1. Przepustką do współpracy Izabeli Trojanowskiej z Budką Suflera był utwór autorstwa Ryszarda Poznakowskiego Liczy się tylko czas. Trojanowska nie była zadowolona z pierwotnej, nagranej w Warszawie wersji utworu i chciała zaaranżować ją bardziej rockowo. Muzycy z Budki Suflera, po kilku niewielkich perturbacjach zgodzili się szybko przearanżować nagranie. Efekt był na tyle dobry, że członkowie zespołu postanowili stworzyć dla Izy piosenkę – niespodziankę. Wstępny zarys utworu nie posiadał jednak tekstu. Andrzej Mogielnicki w środku nocy poprosił kolegów, by dali mu dwie, trzy godziny na napisanie tekstu. Rano pojawił się w studiu z tekstem, który zatytułował Tyle samo prawd, ile kłamstw.

2. Po nagraniu podkładu muzycznego przez zespół, Trojanowska dostała krótki telefon z informacją – Przyjeżdżaj, mamy dla Ciebie piosenkę. Kiedy Iza pojawiła się w studiu usłyszała następujące słowa – To jest nasz prezent, Twoja piosenka, napisana z myślą o Tobie. Jak przyznał sam Andrzej Mogielnicki, kiedy zobaczył po raz pierwszy Izę w Lublinie pomyślał, że jest ona idealnym medium do przekazywania [jego] tekstów. To on namówił Romualda Lipkę do dalszej współpracy z Trojanowską. Z myślą o niej napisał hymn bezkompromisowej dziewczyny, która nie może pogodzić się z obłudą. Numer miał mocno prowokować do myślenia i być odpowiedzią na potrzebę buntu wśród nowego pokolenia słuchaczy, które nie chciało godzić się na wszystko, co było im serwowane przez ówczesne media.

3. Na początku lat 80. panowała opinia, że piosenki dla Izy, w tym Tyle samo prawd, ile kłamstw są „spadkiem” po Annie Jantar, która w marcu 1980 roku zginęła w katastrofie lotniczej. Iza wielokrotnie pytała Romualda Lipko, czy to prawda, uzyskując odpowiedź negującą tę opinię. Lipko miał w tamtym czasie pomysły na nagrania, myśląc o nich pierwotnie w kontekście Anny Jantar, ale żaden z nich nie był jeszcze na tyle rozwinięty by mógł być formalnie spisany bądź wstępnie nagrany. Nie mogło być więc mowy, by utwory nagrane z Trojanowską były pierwotnie przeznaczone dla Jantar.

4. Piosenka została nagrana w trakcie drugiej sesji nagraniowej w Radiu Lublin, która odbyła się 25 marca 1980 roku. W trakcie kolejnych dwóch sesji, wskutek pozytywnego odzewu ze strony słuchaczy i pojawiających się propozycji z telewizji zarejestrowano także nowe, przeznaczone na kolejne single utwory Wszystko, czego dziś chcę, Tydzień łez i Komu więcej, komu mniej.

5. Głównym producentem muzycznym Tyle samo prawd, ile kłamstw był Andrzej Mogielnicki, który wraz z Romualdem Lipko czuwał nad postępami w studio. Interpretacja utworu jest jednak pierwotnym zamysłem samej Izy.

6. Trojanowska uznaje Tyle samo prawd, ile kłamstw za swoją przełomową i najważniejszą piosenkę, od której na dobre rozpoczęła się jej muzyczna kariera. Nie jest to jednak jej ulubiony utwór z całej płyty Iza. Większym sentymentem darzy ona nagrania Jestem Twoim grzechem i Tydzień łez.

7. Pierwsza kopia utworu Tyle samo prawd, ile kłamstw trafiła w ręce Dariusza Michalskiego należącego do tzw. starej gwardii, która wywierała wpływ na to, co było grane w radiowej Trójce. W tamtych latach Trójka była zamknięta na raczkujących wykonawców, w szczególności tych próbujących swoich sił w nurcie new wave. Muzyka z krajowego podwórka była wówczas prześwietlana na wszystkie możliwe sposoby, zanim doczekała się emisji na antenie. Michalski wydał niepochlebną opinię na temat utworu i zablokował możliwość emisji Tyle samo prawd, ile kłamstw w Trójce.

8. W związku z brakiem zainteresowania ze strony radia, postanowiono spróbować rozkręcić promocję utworu w telewizji. Piosenkę zakwalifikowano do audycji Fonogama, nadawanej w ramach programu Studio 2, który był pierwszym wielogodzinnym blokiem programowym w historii polskiej telewizji. W audycji sondowano piosenki przed festiwalem w Opolu. Tyle samo prawd, ile kłamstw dostało najwięcej głosów od widzów zgromadzonych w studiu telewizyjnym oraz przed telewizorami. Dzięki temu nagranie dostało się do puli propozycji do radiowej listy przebojów Studia Gama, wygrywając w maju 1980 roku głosowanie wśród jego słuchaczy.

9. Za kulisami programu Fonogama Iza poznała Korę i Marka Jackowskiego, którzy konkurowali z nią w telewizyjnym konkursie z piosenką Żądza pieniądza. Jackowski powiedział Izie, że Tyle samo, prawd ile kłamstw to świetny utwór i na pewno zajmie pierwsze miejsce w głosowaniu słuchaczy.

10. Osiągnięcie szczytu listy Studia Gama przez Tyle samo prawd, ile kłamstw spowodowało, że Iza otrzymała zaproszenie od organizatorów festiwalu w Opolu oraz propozycję nakręcenia recitalu telewizyjnego Lunapark, w którym wraz z Budką Suflera miała zaprezentować swoje utwory.

11. 25 czerwca 1980 roku Iza wraz Budką Suflera wykonali Tyle samo prawd, ile kłamstw w trakcie XVIII Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w ramach koncertu Od Opola do Opola. Pani kostiumolog odpowiedzialna za garderobę gwiazd festiwalu wymyśliła dla Izy grzeczną, białą sukienkę z bolerkiem, stanowczo sprzeciwiając się propozycji Trojanowskiej, która chciała wystąpić w czarnym, lateksowym płaszczu z szerokimi ramionami. Według Izy pasował on bardziej do charakteru piosenki. Iza postanowiła zaryzykować i wyszła na główny koncert w swoim stroju. Jak sama wspominała, przed samym występem pomyślała – Trudno, jest transmisja, wszystko idzie na żywo. Przecież nie zedrą ze mnie stroju w trakcie występu. Pozytywna reakcja publiczności uchroniła ją przed zakazem występowania, który mogła dostać od telewizji za swoją ryzykowną jak na tamte realia i czasy decyzję.

12. Za występ w trakcie festiwalu Iza otrzymała nagrodę główną za interpretację piosenek Tyle samo prawd, ile kłamstw oraz Wszystko, czego dziś chcę. Występ Trojanowskiej i jego odbiór wśród publiczności tak zaskoczył jury festiwalu, że prawdopodobnie w ostatniej chwili wymyślili oni dla niej tę nagrodę. Dowodem na to była Karolinka z Opola, na której nie umieszczono informacji, że Iza otrzymuje ją za te dwie, konkretnie wykonane piosenki. Na każdej statuetce dla innych zwycięzców były umieszczane wygrawerowane plakietki z konkretnymi adnotacjami, za co otrzymali oni swoją nagrodę.

13. Wygrana w Opolu stała się dla Izy przepustką na XX Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie. W ramach konkursu firm fonograficznych Trojanowska wraz z Budką Suflera wykonali Tyle samo prawd, ile kłamstw zajmując ostatecznie 2. miejsce. Reklamę wizualną zapewnił im w tamtym czasie Tonpress, który miesiąc po festiwalu zamierzał wydać promowany na festiwalu utwór na singlu.

14. Udział i sukces na festiwalu w Sopocie spowodował zainteresowanie Izą przez firmy fonograficzne z Anglii i z Francji. Z myślą o podboju tamtejszych rynków powstała anglojęzyczna wersja hitu Izy – Open Up Your Eyes and Mind, do której tekst napisał Jerzy Siemasz. Nagrania anglojęzycznych wersji utworów umieszczonych na długogrającym debiucie Trojanowskiej prawdopodobnie odbyły się w Czechach – w internecie można znaleźć m.in. Week of Sorrow – Tydzień łez. Niestety stan wojenny pokrzyżował jakiekolwiek dalsze plany wydawnicze związane z tym materiałem.

15. Fragment nagrania z programu telewizyjnego Lunapark, który w Programie II wyemitowano w październiku 1980 roku jest dzisiaj umownie uznawany za studyjny teledysk do Tyle samo prawd, ile kłamstw.

16. Singiel Tyle samo prawd, ile kłamstw / Komu więcej, komu mniej ukazał się 25 września 1980 roku. Tonpress wyprodukował na początek ok. 40 tys. płyt winylowych.

17. Pod koniec października 1980 roku Tonpress postanowił wypuścić tzw. „czwórkę” – album z czterema singlami: Tyle samo prawd, ile kłamstw / Komu więcej, komu mniej + Tydzień łez / Wszystko, czego dziś chcę. Wyprodukowano 76 tys. egzemplarzy. Jednocześnie firma, która do tej pory specjalizowała się tylko w wydawaniu singli wyraziła chęć wydania albumu długogrającego Trojanowskiej.

18. 14 lutego 1981 roku podczas koncertu w Sali Kongresowej Iza otrzymała złotą płytę za sprzedaż 122 250 kopii swojego debiutanckiego singla Tyle samo prawd, ile kłamstw / Komu więcej, komu mniej. Był to jednocześnie najlepiej sprzedający się singiel wydany przez Tonpress w 1980 roku.

19. Pod koniec lutego 1981 roku Tonpress wypuścił długo oczekiwany album długogrający Iza. Firma wyprodukowała tylko 40 tys. płyt winylowych i 20 tys. kaset magnetofonowych, czyli dwukrotnie mniej ile wynosił nakład singla Tyle samo prawd, ile kłamstw / Komu więcej, komu mniej. Liczba wypuszczonych na rynek krążków i taśm była zupełnie niewspółmierna do liczby zamówionych płyt – realne zamówienie na winyle wynosiło bowiem 774 200 kopii, a na kasety 164 700 kopii. Monopol na wydawniczym rynku w Polsce miały wówczas Polskie Nagrania „Muza”. Firmie nie na rękę była wzmożona działalność niszowych wytwórni typu Tonpress – firma w trudnym gospodarczo czasie udowodniła, że płytę długogrającą da się wydać w 3 miesiące, a nie w rok lub dłużej. W związku z tym, że Tonpress nie posiadał własnych tłoczni, musiał walczyć o realizację zamówień w tłoczniach, które produkowały płyty dla Polskich Nagrań. W starciu z państwowym molochem niszowy Tonpress nie był w stanie wytłoczyć miliona kopii i musiał wydawać niskonakładowe płyty często z adnotacją o ograniczonej liczbie egzemplarzy.

20. Iza zaśpiewała Tyle samo prawd, ile kłamstw na scenie festiwalu w Opolu jeszcze trzy razy – w 2003 roku z okazji 40 – lecia festiwalu, w 2017 roku w ramach koncertu After Party oraz w 2020 roku z okazji 40 – lecia swojej pracy artystycznej.

---

Podobał Ci się wpis? Polub nas na facebooku i nie przegap innych artykułów z serii XX faktów, które musisz wiedzieć o… :)

Więcej faktów, ciekawostek i niepublikowanych zdjęć z życia Izabeli Trojanowskiej znajdziecie w książce TROJANOWSKA. Wywiad z artystką przeprowadził Leszek Gnoiński. Czytając tę pozycję poznacie Izę – nie Monikę z Klanu. Izę, jakiej prawdopodobnie w większości nie znacie. Izę, która sama opowiada o swoim życiu – fascynującą kobietę, piosenkarkę, aktorkę, żonę, matkę, jedną z najważniejszych ikon polskiej sceny muzycznej lat 80. Polecam, czyta się wyjątkowo przyjemnie :)